پوسیدگی دندان در ارتودنسی در دو حالت پوسیدگی دندان در حین درمان ارتودنسی و پوسیدگی دندان بعد از ارتودنسی مورد بررسی ارتودنتیست و متخصصان ارتودنسی قرار می‌گیرد. این پوسیدگی به علت شرایط سخت رسیدگی به بهداشت دهان و دندان در اثر قرار گرفتن براکت بر روی دندان‌ها ایجاد می‌شود. گیر کردن باقی مانده مواد غذایی در بین براکت به مرور زمان منجر به جمع شدن باکتری در اطراف مینای دندان و شکل گیری تدریجی پوسیدگی دندان می‌شود. به همین دلیل است که پس از جدا کردن براکت و تجهیزات ارتودنسی از دندان، بیمار با عارضه پوسیدگی پس از ارتودنسی مواجه می‌شود. امروزه اقدامات پیشگیرانه و اساسی از سمت ارتودنتیست برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در زمان ارتودنسی ارائه می‌شود، که در این مقاله به بررسی این عوامل می‌پردازیم.
علت پوسیدگی دندان در ارتودنسی
پوسیدگی دندان یکی از مشکلات شایع سلامت دهان در ارتودنسی است و به دلیل تجمع پلاک روی دندان‌ها ایجاد می‌شود. پلاک یک لایه چسبنده از باکتری است که روی دندان‌ها و لثه‌ها تشکیل می‌شود و اسید تولید می‌کند که به مینای دندان (لایه بیرونی دندان) حمله می‌کند. با گذشت زمان، این می‌تواند منجر به ایجاد حفره‌ها شود، که سوراخ‌های کوچکی در دندان هستند که به دلیل تخریب مینا و عاج زیرین ایجاد می‌شوند.
عوامل متعددی وجود دارد که می‌تواند خطر پوسیدگی دندان را در بیماران ارتودنسی افزایش دهد، از جمله:
- بهداشت نامناسب دهان و دندان: بریس‌ها و سایر وسایل ارتودنسی می‌توانند تمیز کردن صحیح دندان‌ها را دشوار کنند که می‌تواند منجر به تجمع پلاک و پوسیدگی دندان شود.
- رژیم غذایی: مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین یا نشاسته ای می‌تواند به رشد باکتری‌ها و تشکیل پلاک روی دندان‌ها کمک کند.
- خشکی دهان: بزاق به خنثی کردن اسید تولید شده توسط پلاک کمک می‌کند، بنابراین کاهش جریان بزاق (مانند موارد خشکی دهان) می‌تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
- طول درمان: هر چه بیمار بریس یا سایر وسایل ارتودنسی طولانی تری داشته باشد، احتمال پوسیدگی دندان بیشتر می‌شود.
رعایت بهداشت دهان و دندان و رعایت توصیه‌های متخصص ارتودنسی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها برای بیماران ارتودنسی بسیار مهم است.
جلوگیری از پوسیدگی دندان حین ارتودنسی
پیشگیری از پوسیدگی دندان حین ارتودنسی بخش مهمی از حفظ سلامت دهان و دندان است. برخی از اقداماتی که می‌توان برای کاهش خطر پوسیدگی دندان انجام داد عبارتند از:
- بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن حداقل دو بار در روز و نخ دندان کشیدن روزانه برای از بین بردن پلاک و جلوگیری از پوسیدگی دندان ضروری است. بیماران ارتودنسی ممکن است نیاز به استفاده از ابزارهای خاصی مانند برس بین دندانی یا نخ دندان برای تمیز کردن اطراف بریس ها و سایر وسایل ارتودنسی داشته باشند.
- رژیم غذایی سالم: پرهیز از غذاها و نوشیدنی های شیرین و نشاسته ای می‌تواند به کاهش خطر پوسیدگی دندان کمک کند، زیرا این غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توانند به رشد باکتری‌ها و پلاک روی دندان‌ها کمک کنند.
- معاینات منظم دندانپزشکی: معاینات و تمیز کردن منظم دندان‌ها برای از بین بردن پلاک و جرم و همچنین برای نظارت بر سلامت دندان‌ها و لثه‌ها مهم است.
- فلوراید تراپی: فلورایدتراپی می‌تواند به تقویت مینای دندان کمک کرده و دندان‌ها را در برابر پوسیدگی مقاوم تر کند. بیماران ارتودنسی ممکن است از استفاده از دهانشویه‌ها، ژل‌ها یا لاک‌های حاوی فلوراید سود ببرند.
- نصب مناسب وسایل ارتودنسی: وسایل ارتودنسی باید به درستی جا بیفتند و به طور مرتب بررسی شوند تا مطمئن شوید که آسیبی به دندان‌ها یا لثه‌ها وارد نمی‌کنند. اگر دستگاه‌ها آسیب دیدند یا باعث ناراحتی شدند، باید به سرعت تعمیر یا تعویض شوند.
با پیروی از این دستورالعمل‌ها و همکاری نزدیک با متخصص ارتودنسی، بیماران می‌توانند خطر پوسیدگی دندان در ارتودنسی را کاهش دهند و سلامت دهان و دندان خود را در طول درمان حفظ کنند.
عوامل ایجاد پوسیدگی دندان بعد از ارتودنسی
پوسیدگی دندان پس از درمان ارتودنسی در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا وجود سایر عوامل خطر ممکن است رخ دهد. برخی از علل پوسیدگی دندان پس از ارتودنسی عبارتند از:
- دندان‌های ترمیم شده: دندان‌هایی که با پر کردن یا سایر روش‌های درمانی ترمیم شده اند ممکن است بیشتر در معرض پوسیدگی باشند، به خصوص اگر ترمیم به درستی مراقبت نشود.
- دندان‌های نامرتب: دندان‌هایی که قبل از درمان ارتودنسی نامرتب بوده و مرتب شده‌اند، ممکن است هنوز دارای قسمت‌هایی باشند که تمیز کردن آنها دشوار است، که می‌تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
- دستگاه‌های ارتودنسی نامناسب: دستگاه‌های ارتودنسی که به درستی جا نمی‌شوند یا به درستی نگهداری نمی‌شوند می‌توانند منجر به پوسیدگی دندان و سایر مشکلات سلامت دهان و دندان شوند.
در صورت بروز هرگونه مشکل یا مشکلی، بیماران باید سریعاً آن را با دندانپزشک یا ارتودنتیست خود در میان بگذارند.
اهمیت رفع لکه‌های سفید روی دندان در ارتودنسی
لکه‌های سفید روی دندان‌ها یکی از نگرانی‌های رایج بسیاری از بیماران ارتودنسی است و می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر سلامت دهان و ظاهر آنها داشته باشد. این لکه‌های سفید در نتیجه دمینرالیزاسیون یعنی از بین رفتن مواد معدنی از سطح دندان‌ها ایجاد می‌شود. این می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله بهداشت نامناسب دهان، رژیم غذایی سرشار از قند و غذاهای اسیدی و کاهش جریان بزاق باشد. از بین بردن لکه‌های سفید روی دندان به چند دلیل مهم است:
- تاثیر زیبایی: لکه‌های سفید روی دندان‌ها می‌توانند محسوس و غیرجذاب باشند و بر لبخند و ظاهر کلی فرد تأثیر بگذارند.
- ساختار دندان: لکه‌های سفید می‌تواند مینای دندان را ضعیف کرده و دندان‌ها را مستعد پوسیدگی و آسیب‌های دیگر کند.
- درمان‌های دندانپزشکی آینده: در صورت عدم توجه، لکه‌های سفید می‌توانند محسوس‌تر و درمان آنها سخت‌تر شوند و به طور بالقوه روی درمان‌های دندانی آینده مانند روکش‌ها، باندینگ یا روکش‌ها تأثیر بگذارند.
روش‌های مختلفی برای از بین بردن لکه‌های سفید روی دندان وجود دارد که عبارتند از:
- میکرو ابریژن: در این روش از روش سنباده زدن ملایم برای برداشتن لایه سطحی مینا و بهبود ظاهر دندان استفاده می‌شود.
- باندینگ: یک ماده رزین کامپوزیت را می‌توان روی دندان‌ها اعمال کرد تا لکه‌های سفید را پنهان کند و ظاهر کلی دندان‌ها را بهبود بخشد.
- بلیچینگ: درمان‌های سفید کننده دندان می‌تواند با روشن کردن رنگ کلی دندان‌ها به کاهش ظاهر لکه‌های سفید کمک کند.
- درمان‌های ارتودنسی: درمان‌های ارتودنسی مانند بریس‌ها یا ترازهای شفاف نیز می‌توانند برای بهبود ظاهر دندان‌ها با صاف کردن و تراز کردن مجدد آنها استفاده شوند.
برای بیماران ارتودنسی مهم است که از نزدیک با ارتودنتیست و دندانپزشک خود همکاری کنند تا یک برنامه درمانی را ایجاد کنند که لکه‌های سفید آنها را برطرف کند و به بهبود ظاهر و سلامت دندان‌های آنها کمک کند.
آیا با دندان پوسیده می‌توان ارتودنسی انجام داد؟
درمان ارتودنسی را می‌توان با دندان‌های پوسیده انجام داد، اما به طور کلی توصیه می‌شود قبل از شروع درمان ارتودنسی، پوسیدگی را برطرف کنید. پوسیدگی می‌تواند دندان‌ها را ضعیف کند و آنها را مستعد آسیب بیشتر در طول درمان ارتودنسی کند که می‌تواند منجر به مشکلات جدی دندانی شود. علاوه بر این، درمان ارتودنسی گاهی اوقات می‌تواند تمیز کردن صحیح دندان‌ها را دشوارتر کند که خطر پوسیدگی را افزایش می‌دهد. با درمان پوسیدگی ابتدا بیماران می‌توانند قبل از شروع درمان ارتودنسی اطمینان حاصل کنند که دندان‌های خود در بهترین وضعیت ممکن قرار دارند.
اگر یک بیمار پوسیدگی قابل توجهی داشته باشد، دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی ممکن است یک پرکردن، روکش یا سایر روش‌های ترمیمی را برای رفع این مشکل توصیه کند. در برخی موارد، دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی ممکن است تأخیر در درمان ارتودنسی را تا زمانی که پوسیدگی درمان شده و دندان‌ها به حالت سالم بازگردانده شوند، توصیه کند. بیماران و تیم دندانپزشکی با همکاری یکدیگر می‌توانند یک برنامه درمانی ایجاد کنند که مشکلات دندانی موجود را در نظر گرفته و بهترین نتیجه ممکن را برای سلامت دهان و دندان بیمار ارائه دهد.
سخن آخر
بیشتر افراد برای خلاصی از ناهنجاری‌های موجود در وضعیت دندان و فک روش ارتودنسی دندان را انتخاب می‌کنند و زحمت تحمل طول درمان ارتودنسی را برای داشتن دندان‌های سالم و مرتب به جان می‌خرند. بنابراین توجه به نکات پیشگیرانه از پوسیدگی دندان در ارتودنسی و بعد . قبل از آن را باید به دقت و تحت نظارت یک ارتودنتست متخصص جدی بگیرید. برای داشتن دندان‌های یک دست و سالم رعایت نکات بهداشتی و موارد مراقبتی بهترین و اصلی ترین اقدام به شمار می‌آید.
