اگر شما فردی هستید که نیاز به انجام درمان ارتودنسی دارید، قطعا درباره عوارض احتمالی ارتودنسی سؤالاتی برایتان ایجاد میشود. همانطور که میدانید هرگونه درمان در پزشکی یا دندانپزشکی بدون ریسک و عوارض نیست. بدیهی است که خطرات ارتودنسی به اندازه خطرهای احتمالی در یک عمل جراحی نیست اما عوارض نادری وجود دارد که میتواند منجر به مشکلات قابلتوجهی شود.
در این مطلب خلاصهای از معایب ارتودنسی را آورده و شرح دادهایم اما این نکته را در نظر داشته باشید که برای آگاهی کامل از خطرات و محدودیتهای خاص برای یک بیمار خاص حتما باید با ارتودنتیست مشورت کرد.
پیشنهاد مطالعه: ارتودنسی چیست؟
عوارض احتمالی ارتودنسی: حساسیت دندانی
جدا از احساس فشار و درد روی دندانها، مشکل دیگری نیز وجود دارد که معمولا در ابتدای درمان ارتودنسی وجود دارد و میتواند بعد از هر جلسه تنظیم مجدد بریس عود کند: مشکل حساسیت دندان. ممکن است دندانها و لثهها به احساسات لامسه و تغییرات دما حساستر شوند. ساده ترین کار مصرف یک مسکن ملایم است که برای مدت کوتاهی حساسیت دندانها و لثهها را از کاهش میدهد.
عوارض احتمالی ارتودنسی: آسیب به داخل گونه
یکی از عوارض احتمالی ارتودنسی که البته رایج هم است، آسیب به قسمت داخلی گونه است. سیم دستگاه ارتودنسی و همچنین براکتها ممکن است برای داخل دهان برخی از بیماران بیش از حد زمخت باشد. در این موارد، ممکن است به قسمت داخلی گونه و سایر بافتهای نرم دهان آسیب وارد شود. این مورد از خطرات ارتودنسی باید به مرور زمان از بین برود، اما اگر نشد، از واکس مخصوص استفاده کنید! لایه ای از واکس ارتودنسی را روی قسمتی از بریسها که به گونه یا سایر بافتهای نرم داخل دهان شما آسیب میزند، بمالید و این باید مشکل را حل کند.
عوارض احتمالی ارتودنسی: امکان عدم دریافت نتیجه مطلوب از درمان
یکی از عوارض احتمالی ارتودنسی این است که امکان عدم گرفتن نتیجه مطلوب از درمان وجود دارد. در حالی که هر درمانی با هدف بهبود بایت و همترازی انجام میشود، محدودیتهایی بین افراد وجود دارد که ممکن است خارج از کنترل بیمار و متخصص ارتودنسی باشد. این موارد، شامل شیوه رشد و تکامل فکها می شود که در نهایت بر موقعیت دندان/بایت تأثیر میگذارد و میتواند باعث شود نتیجه مطلوب از درمان حاصل نشود. همچنین مواردی هستند که تحت کنترل بیمار و وابسته به میزان همکاری او با ارتودنتیست در طول درمان خواهند بود. اگر بیمار مواردی که متخصص توصیه میکند را رعایت نکند، بر نتیجه نهایی اثر منفی میگذارد و رسیدن به هدف درمان، خارج از کنترل ارتودنتیست خواهد بود.
عوارض احتمالی ارتودنسی: طولانی بودن مدت درمان
یکی از معایب ارتودنسی، طولانی بودن دوره درمان است. اکثر برنامههای جامع درمان ارتودنسی تقریباً دو سال طول میکشد. تنوع قابل توجهی در هر بیمار بسته به سرعت حرکت دندانها و همچنین همکاری بیمار و مسائل رشد وجود دارد. بنابراین، متخصص ارتودنسی تخمینی از طول درمان برای هر فرد ارائه میدهد، اما ممکن است در مسیر روند درمان، این مدتزمان تغییر کند.
عوارض احتمالی ارتودنسی: امکان بازگشت پس از درمان
یکی دیگر از عوارض احتمالی ارتودنسی، امکان بازگشت دندانها به حالت قبلی پس از اتمام درمان است. معمولا پس از درمان برای جلوگیری از بازگشت، نگهدارندههایی به بیماران داده میشود که اگر نگهدارندهها طبق دستور ارتودنتیست نصب نشوند، خطر بازگشت دندانها بسیار زیاد است، به خصوص بلافاصله پس از برداشتن دستگاه ارتودنسی. حتی چند سال بعد از برداشتن دستگاه تمایل به حرکت در دندانها وجود دارد که به دلیل تغییرات طبیعی مربوط به سن است. این تغییرات تقریبا در هر بیمار به درجات مختلف رخ میدهد.
“استفاده طولانی مدت از نگهدارندهها برای جلوگیری از این اتفاق الزامی است، در غیر این صورت باید ناهماهنگی جزئی را پذیرفت.”
عوارض احتمالی ارتودنسی: تحلیل ریشه دندان
تحلیل ریشه به معنای کوتاه شدن ریشه در طول درمان است. در برخی از بیماران میتوان آن را به شکل چیزی بیش از تیره شدن جزئی نوک ریشه مشاهده کرد. این امر معمولا هیچ مشکل طولانی مدتی برای آن دندانها ایجاد نمیکند. وضعیت نادری در برخی از بیماران ایجاد میشود که تا نصف یا بیشتر از ریشه کوتاه شود که میتواند به طور قابل توجهی بر سلامت و ثبات طولانی مدت دندانهای آسیبدیده تأثیر بگذارد. هنوز علت دقیق این مورد از معایب ارتودنسی کشف نشده است و هیچ راه موثری برای پیشبینی وقوع آن وجود ندارد. اگرچه مشخص است که بریسها در یک دوره زمانی طولانی (یعنی بیش از 2-3 سال) امکان تحلیل ریشه را افزایش میدهند. بسیاری از متخصصان ارتودنسی برای تعیین اینکه آیا تحلیل ریشه در طول درمان رخ داده است یا خیر، رادیوگرافی پانورامیک اولیه، اواسط درمان و نهایی را انجام میدهند.
عوارض احتمالی ارتودنسی: امکان کلسیفیکاسیون و ایجاد حفره روی دندان
از دیگر عوارض احتمالی ارتودنسی، کلسیفیکاسیون (ایجاد لکههای سفید) و به وجود آمدن حفره روی دندان است. رعایت بهداشت دهان و دندان برای کسی که تحت درمان ارتودنسی است، بیشتر از موضوع دیگری حائز اهمیت است. مراقبت نادرست برای سلامت و ظاهر دندانها نتایج مخربی را به همراه خواهد داشت. اگر غذا و جرم روی دندان به طور منظم از بین نرود، لکههای سفید و حفرهها میتوانند به سرعت روی دندانها ایجاد شوند. راه پیشگیری از آن شامل مسواک زدن کامل و درست، نخ دندان کشیدن، رژیم غذایی کم قند و استفاده از دهانشویه روزانه با فلوراید است که میتواند به میزان قابلتوجهی احتمال دفع کلسیم را کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: مزایای ارتودنسی دندان
عوارض احتمالی ارتودنسی: مشکلات پریودنتال
علاوه بر خطر پوسیدگی، سلامت بافتها و استخوان پشتیبان اطراف دندان نیز میتواند تحت تاثیر بهداشت دهان و دندان در حین درمان ارتودنسی قرار گیرد. بیمارانی که بیماری پریودنتال فعال دارند، کاندیدای مناسبی برای درمان ارتودنسی نیستند. قبل از شروع درمان، ارزیابی سلامت پریودنتال نیاز است. ارزیابی مکرر و بررسی در طول درمان نیز ممکن است برای نظارت بر بافت لثه و سلامت بافتهای نگهدارنده توصیه شود. برای توصیههای خاصتر باید با متخصص ارتودنسی، دندانپزشک عمومی و/یا پریودنتیست مشورت کنید.
جمعبندی
در پایان بحث عوارض احتمالی ارتودنسی، لازم است بگوییم که درست است این عوارض میتوانند مشکلات قابلتوجهی را به وجود بیاورند اما احتمال وقوع آنها معمولا کم است. بنابراین، بیشتر بیماران قبول دارند که خطرات آن به اندازه کافی قابلتوجه نیستند که بخواهند از درمان چشم پوشی کنند. هر بیمار/والد باید خطرات و مزایای آن را بسنجد و خودش تصمیم بگیرد که آیا میخواهد درمان را انجام بدهد یا خیر. توصیه ما این است برای گرفتن این تصمیم حتما با یک متخصص ارتودنسی نیز مشورت کنید. امیدواریم توانسته باشیم در این مطلب به سوالات شما پاسخ داده و به اندازه کافی برای شما مفید بوده باشد.